Šarpova metoda je prvi objavljen opis detaljnog sistema bodovanja za erozije i suženje interartikularnih prostora, odvojeno za zglobove šaka i ručnih zglobova. Trenutno se koristi modifikacija originalnog metoda iz Metoda je razvijena i validirana za bodovanje zglobova šaka, ali se danas primenjuje i na zglobove stopala.
Erozije se boduju od 0 do 5 za svaki zglob; broje se diskretne, površinske erozije koje se graduiraju u odnosu na zahvaćenu površinu. Subluksacija ili luksacija nisu uključene u skor [13]. Modifacija Šarpove metode po Genantu, proširuje skalu sa šest bodova na osam za erozije i skalu sa pet na devet bodova za suženje. Skor se primjenjuje na 14 zglobova u svakoj šaci i ručnom zglobu za erozije i 13 za suženje [14].
Van der Heijdeova modifikacija pred-stavlja dodavanje šest, kasnije deset zglobova za svako stopalo sistemu bodovanja, sa maksimumom od pet za metatarzalna falangealna mesta [15].
Međutim, dva mesta za erozije i suženje zglobnih prostora su isključena iz sistema bodovanja, ostavljajući 16 regija za erozije i 15 za suženje zglobnih prostora na svakoj ruci. Treća razlika je integrisanje subluksacije i luksacije u sistem bodovanja suženja zglobnog prostora.
Jedan broj se daje ukoliko je mesto erodirano, i za svako suženo mesto. Po jednoj ruci, ukupno 16 zglobova se boduje na erozije i 15 na suženje zglobnog prostora, dok se po stopalu boduje 6 zglobova i na erozije i na suženje zglobnog prostora [16]. Modifikacije Larsenove i Šarpove metode se najčešće koriste u kliničkim istraživanjima i nisu praktične za korištenje u kliničkoj praksi, za razliku od SENS metode, koja je jednostavna, lako primenljiva i zahteva samo nekoliko minuta vremena.
Povećanje od jednog boda ekvivalentno de novo erodiranom ili suženom zglobu se može interpretirati progresijom obolenja. EULAR preporuke glase da radiografiju šaka i stopala treba raditi godišnje, čak i kod pacijenata koji su u kliničkoj remisiji.
Ukoliko je uspostavljena perzistentna remisija i radiografija ne pokazuje progresiju strukturalnog oštećenja, učestalost kontrolnih radiografskih snimaka se može smanjiti. Magnetna rezonanca Senzitivnost standardne radiografije u ot-krivanju ranih manifestacija obolenja, poput inflamacije mekih tkiva, je niska, tako da ova metoda vizuelizacije nije korisna u proceni aktivnosti ranog artritisa i najranijih stadijuma erozije kosti.
Magnetna rezonanca MRI, uz ultrasonografiju, pruža dodatnu mogućnost otkrivanja promena u mekim tkivima, poput sinovitisa, tendosinovitisa i efuzija, kao i veću senzitivnost u otkrivanju koštanih abnormalnosti. Studije su pokazale da je senzitivnija od kliničkog pregleda i radiografije u otkrivanju inflamacije sinovije i destruktivnih promjena zgloba u ranom RA. Većina studija koja je istraživala ulogu MRI u dijagnostikovanju RA i proceni aktivnosti obolenja uključivala je zglobove kolena i ruke.
Studije MRI stopala nisu ukazale na prednosti vizuelizacije stopala u odnosu na ručni zglob ili šake. Premda je samo jedno formalno poređenje u praćenju aktivnosti RA različitih zglobova sprovedeno, pre-poruke se odnose na MRI unilateralnih MCP i ručnih zglobova, dok MRI drugih zglobova treba raditi samo u specifičnim kliničkim indikacijama [19,20].
MRI procena aktivnosti RA i oštećenja se fokusira na sinovitis, koštani edem i koštane erozije, te omogućava kvantitativnu brzina preuzimanje kontrasta ili voluma sinovijalne membrane, semikvantitativnu i kvalitativnu evaluaciju sinovitisa i koštanih erozija. U kliničkoj praksi obično se koristi kvalitativni opis snimka, dok se složene kvantitativne procene koriste u svrhu istraživanja [21]. Studije pokazuju da RAMRIS skor može predstavljati koristan instrument za monitoring aktivnosti i oštećenja u RA, ukoliko čitač snimka prođe odgovarajuću edukaciju i kalibraciju Tabela 1 [22].
Tabela 1. Sinovitis prikazan na MRI snimku je osetljiv na promene tokom lečenja. Često je prisutan kod pacijenata u kliničkoj remisiji i ukazuje na rizik dalje progresije erozija. Senzitivnost MRI da otkrije inflamaciju i progresiju oštećenja zgloba kod pacijenata u kliničkoj remisiji ukazuje na važnost korištenja MRI parametara inflamacije za procenu toka oboljenja, monitoring odgovora na terapiju i definisanje remisije.
MRI je korisna i u vizueliziranju inflama-tornih promena u ranom RA, naročito kada su radoiografski snimci bili uredni. Erozije RA treba biti vidljive u najmanje dva sloja, kako bi se izbeglo precenjivanje erozivnog oštećenja, jer nedostatak iskustva čitača snimka može uzrokovati da se promene slične erozijama, prisutne kod pacijenata bez RA, pogrešno protumače.
Ova studija je prva verifikovala da korišćenje MRI u randomiziranim kontrolnim studijama omogućava procenu efekata različitih tretmana na redukciju strukturnog oštećenja zgloba i donošenje odluke da se biološka terapija ranije uključi, što bi značajno moglo uticati na ishod liječenja i funkcionalni oporavak brojnih pacijenata sa RA. Ipak, visoki troškovi i mala pristupačnost MRI ograničavaju njenu širu upotrebu u kliničkoj praksi [23, 24, 25, 26].
Osteoartritis - PLIVAzdravlje
Ultrasonografija Poslednjih godina, ultrasonografija US postaje važna metoda dijagnostike i procene aktivnosti RA, jer je široko dostupna, jeftina, omogućava prikaz panusa, upalnih promjena sinovije i tetiva, izljeva u zglobu i promjena u paraartikularnim strukturama. Pregled je multiplantaran, vizuelizira strukture trenutno real time, pacijent nije izložen jonizirajućem zračenju i omogućena je brza procena nekoliko zglobova u različitim regijama tela [17, 18].
Objavljeno je više studija o ultrazvučnim kriterijima na temelju kojih se mogu dijagnostikovati i pratiti promene na zglobovima kod reumatoidnog artritisa. Poseban značaj čini procena sinovitisa, merenjem debljine sinovijalne membrane inflamiranih zglobova, bursi ili ovojnica tetive ili kvantifikacijom povišenog sinovijalnog krvnog protoka Color Dopler ultrasonografijom. U predelu kolenog i zgloba kuka, pronađena je korelacija Color Dopler US nalaza sa histološkom procenom mikrovaskularne gustine sinovijalne membrane i MRI nalazom [18].
Kvanticifiranje promena u zglobovima kod bolesnika sa RA poverdoplerom Power Doppler može se sprovesti brojanjem poverdoplerskih piksela na površini koju odredimo na ekranu. Radi se o subjektivnoj metodi, sa veoma varijabilnim rezultatima, te se retko koristi u kliničkoj praksi jer se ne smatra dovoljno pouzdanom. Bez obzira na ograničenja u istraživanjima, uočena je značajna redukcija vaskularizacije inflamiranih struktura kod bolesnika u remisiji RA.
Na primer, čekić može da se razvije nakon formiranja buniona, što dovodi do toga da veliki prst pomeri ili ugao prema drugom prstu. Čekićni toe se takođe može javiti kod reumatoidnog artritisa kada se masno tkivo u loptici stopala gura napred ispod prstiju. Traumatska povreda prsta takođe može da izazove udar čekića, a neki ljudi jednostavno se rađaju čekićima, genetskim uzrocima, tako da se govori.
Konačno, važno je napomenuti da se mogu razviti i dodatni problemi, kao rezultat čekićnog udara, uključujući i kukuruza i reaktivne početne bursas-punjene tečnosti koje se formiraju kada je masno tkivo u stopalima izloženo visokom pritisku ili trenju.
Da biste upravljali uslovima MTP zglobova, vaš doktor na primjer, ortopedski hirurg koji je specijaliziran za liječenje stopala ili podiatrista razmatraće bilo operaciju ili nehirurške strategije. Većina MTP zajedničkih problema se upravlja nehirurškim. Na primjer, u slučaju buniona uobičajeni problem MTP-a, doktor će često preporučiti da osoba nosi odgova.
